با اینکه دش (DASH) در ابتدا بهعنوان یکی از فورکهای بیتکوین (و دقیقتر بگوییم، فورکی از یکی از فورکهای بیتکوین) آغاز به کار کرد، اما رمزارزی مبتنی بر نوآوری به شمار میرود. DASH که یکی از نخستین آلت کوین بود، با بهکارگیری الگوریتمهای هش خاص و معرفی مفهومی به نام مسترنود توانست خود را از سایرین متمایز کند.
پیشنهاد میکنیم مقاله فورک چیست و مقاله مسترنود چیست را نیز مطالعه بفرمایید.
دش همچنین یک سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAO) است؛ به این معنا که کاربران آن مسئول تصمیمگیری درباره تغییرات آینده در نحوه عملکرد این شبکه هستند.
دش چیست؟
دش (DASH) که در ابتدا با نامهای Xcoin و Darkcoin شناخته میشد، در ژانویه ۲۰۱۴ توسط ایوان دافیلد (Evan Duffield) بهعنوان فورکی از لایتکوین – که خود فورکی از پروتکل بیتکوین است – راهاندازی شد.
هدف از ایجاد این رمزارز، رفع برخی از نواقص بیتکوین در زمینه سرعت تراکنشها و حفظ حریم خصوصی بود. DASH به عنوان یک رمزارز حریم خصوصی یا پرایوسی کوین است که با بهرهگیری از الگوریتم X11 برای افزایش ناشناسماندن کاربران طراحی شد و از طریق استفاده از مسترنودها توانست تراکنشها را با سرعت بیشتری پردازش کند.
پیشنهاد میکنیم مقاله بیت کوین چیست و مقاله پرایوسی کوین چیست را نیز مطالعه بفرمایید.
DASH بهدلیل بهرهگیری از الگوریتم ایمن X11 و دو ویژگی محبوب InstantSend و PrivateSend شناخته میشود. قابلیت InstantSend به کاربران امکان میدهد تا بدون نیاز به انتظار برای تأیید در بلاکچین، رمزارز DASH را منتقل کنند. ویژگی PrivateSend نیز امکان مخفی کردن تراکنشها را از طریق ارسال آنها در ترتیبهای خاصی فراهم میکند که ردیابی آنها برای ناظران بسیار دشوار میشود.
دش چگونه کار میکند؟
دش از یک شبکه دولایهای بهره میبرد که در آن، ماینرها و مسترنودها بهصورت همزمان فعالیت میکنند. یک لایه از سوی ماینرهایی پشتیبانی میشود که برای ایجاد بلاکهای جدید و ایمنسازی بلاکچین DASH رقابت میکنند. ماینرها سابقه تراکنشهای شبکه را حفظ میکنند و مانع از دوبار خرجکردن میشوند.
لایه دوم توسط مسترنودها اداره میشود. مسترنودها کاربرانی هستند که با استیککردن ۱۰۰۰ واحد دش، برخی از وظایف ماینرها را بر عهده میگیرند. آنها به نظمبخشی و تأیید تراکنشها کمک میکنند.
یکی از تفاوتهای مهم میان دش و بیتکوین این است که زمان میانگین هر بلاک در دش ۲.۵ دقیقه است (در مقایسه با ۱۰ دقیقه در بیتکوین) و ماینرها تنها ۴۵٪ از DASH استخراجشده در هر بلاک را دریافت میکنند (در حالی که در بیتکوین ۱۰۰٪ پاداش به ماینرها میرسد). این رمزارز بهعنوان یکی از روشهای پرداخت کارمزد در شبکه مورد استفاده قرار میگیرد و در سیستم مسترنودها نیز برای استیککردن کاربرد دارد؛ به این صورت که کاربران با مشارکت در امنیت شبکه، پاداش دریافت میکنند.
پیشنهاد میکنیم مقاله بلاک چین چیست را نیز مطالعه بفرمایید.
بنیانگذاران و تاریخچه DASH
دش در سال ۲۰۱۴ توسط ایوان دافیلد با نام «Xcoin» بنیانگذاری شد. سپس به «Darkcoin» تغییر نام داد و سرانجام در سال ۲۰۱۵ برای بازتاب بهتر ماهیت خود بهعنوان «پول دیجیتال» به نام «DASH» تغییر برند داد. دافیلد ادعا کرده بود که این پروژه را در قالب یک سرگرمی آغاز کرده و تنها در یک آخر هفته آن را کدنویسی کرده است.
او در دسامبر ۲۰۱۷ از مدیریت پروژه کنار رفت و وظایف اجرایی پروتکل را به گروه اصلی دش (DASH Core Group) سپرد. این رمزارز یکی از نخستین رمزارزهای جایگزین بیتکوین به شمار میرود و طی سالهای گذشته نقش پررنگی در فضای بلاکچین ایفا کرده و در سال ۲۰۱۸ به رتبه ۱۲ در میان تمام رمزارزها دست یافت.
چه چیزی دش را منحصربهفرد میکند؟
دش از الگوریتم X11 برای استخراج استفاده میکند که ترکیبی از ۱۱ تابع هش مختلف است و امنیت بالایی را فراهم میآورد؛ چراکه هکرها برای حمله به شبکه باید ۱۱ مسئله متفاوت را حل کنند. این رمزارز همچنین دارای قابلیتهایی چشمگیر مانند PrivateSend و InstantSend است.
در حال حاضر بیش از ۵۰۰۰ مسترنود در شبکه دش فعال هستند، که این رمزارز را به یکی از بزرگترین شبکهها در جهان تبدیل کرده است.
دش همچنین بودجه پروژههای مختلفی از جمله یک مستند بلند و تیم خبری Dash Force News را تأمین کرده است.
چه چیزی به DASH ارزش میدهد؟
دش بهعنوان یک ابزار غیرمتمرکز برای تبادل ارزش عمل میکند و امکان انجام تراکنش میان کاربرانی که در این اکوسیستم سرمایهگذاری کردهاند را فراهم میسازد. DASH قرار است در سال ۲۰۲۱ شبکه آزمایشی (testnet) خود را منتشر کند که امکان راهاندازی برنامههای غیرمتمرکز (DApp) و سایر منابع ارزش را در بستر این پلتفرم فراهم خواهد کرد.
پیشنهاد میکنیم مقاله برنامه غیرمتمرکز (DApps) چیست را نیز مطالعه بفرمایید.
سازمان غیرمتمرکز دش (DASH DAO) معادل ۱۰٪ از پاداش هر بلاک استخراجشده را دریافت میکند. این سازمان با استفاده از یک سیستم رأیگیری غیرمتمرکز، درباره نحوه هزینهکرد این بودجه تصمیمگیری میکند. این ساختار به جامعه DASH امکان داده تا سازمانهای مختلفی را تأسیس و تأمین مالی کنند؛ از جمله شرکت Dash Core Group (DCG) که مسئول توسعه مداوم، یکپارچهسازیها و سایر فعالیتهای مرتبط با DASH است.
دش در سراسر جهان مورد پذیرش قرار گرفته و بسیاری از فروشندگان و ارائهدهندگان خدمات، پرداخت با دش را قبول میکنند. این رمزارز در کشور ونزوئلا از محبوبیت بالایی برخوردار است و بیش از ۴۰,۰۰۰ کاربر کیف پول ارز دیجیتال DASH در این کشور حضور دارند. فهرست شرکتهایی که از این رمزارز پشتیبانی میکنند، در وبسایت رسمی آن قابل مشاهده است.
چه تعداد کوین DASH در گردش است؟
در حال حاضر حدود ۱۰٬۰۲۷٬۳۰۸ واحد دش در گردش است و حداکثر عرضه کل آن ۱۸٬۹۲۰٬۰۰۰ واحد تعیین شده است. این مقدار تنها در صورتی افزایش مییابد که سازمان DAO دش با رأیگیری تصمیم بگیرد بخشی از بودجه ۱۰ درصدی بلاکها را به پاداشهای جدید اختصاص دهد.
در ۴۸ ساعت ابتدایی پس از راهاندازی DASH، حدود ۲ میلیون کوین استخراج شد که بسیار بیشتر از برنامه زمانبندیشده عرضه DASH بود. این رمزارز در ابتدا از لایتکوین فورک شد که خود نیز هنگام راهاندازی بهدلیل وجود باگی در الگوریتم تنظیم سختی استخراج، با مشکلی مشابه روبهرو شده بود. اگرچه مشخص است که دش این باگ را از لایتکوین به ارث برده، اما همچنان گمانهزنیهایی وجود دارد مبنی بر اینکه ممکن است این استخراج سریع بهطور عمدی انجام شده تا به نفع استخراجکنندگان اولیه باشد.
شبکه دش چگونه ایمنسازی میشود؟
دش مانند بیتکوین تمام تراکنشهای انجامشده در شبکه را در یک دفتر کل عمومی ذخیره میکند تا شبکه بتواند از وجود موجودی کافی در کیف پول کاربران برای انجام تراکنش اطمینان حاصل کند. با این حال، برخلاف بیتکوین، DASH از یک شبکه دولایهای استفاده میکند که در آن، ماینرها و مسترنودها بهطور همزمان فعالیت میکنند. این ساختار نهتنها سرعت پردازش تراکنشها را نسبت به بیتکوین افزایش میدهد، بلکه امنیت بیشتری نیز فراهم میآورد.
با وجود مسترنودها در شبکه، ماینرهای خرابکار یا مخرب نمیتوانند بهتنهایی کنترل این رمزارز را بهدست بگیرند. حتی اگر بازیگران مخرب موفق شوند ۵۱٪ از قدرت استخراج را تصاحب کنند، اپراتورهای مسترنود همچنان میتوانند ماینرها را کنترل و متعادل نگه دارند. ترکیب مسترنودها با الگوریتم X11 در سیستم استخراج، باعث میشود این رمزارز در برابر فعالیتهای مخرب بسیار مقاوم و ایمن باشد.
چگونه از دش استفاده کنیم
دش در سال ۲۰۱۴ شبکه اصلی (mainnet) خود را راهاندازی کرد. کاربران میتوانند با مراجعه به وبسایت رسمی DASH، کیف پول دش ایجاد کنند.
پس از ساخت کیف پول، کاربران میتوانند داراییهای خود را در شبکه DASH واریز و مدیریت کنند. کاربرد اصلی این رمزارز، تسهیل تراکنشهای مالی در شبکه DASH است. کاربران همچنین میتوانند با مشارکت در سیستم مسترنود، دشهای خود را استیک کرده و پاداش دریافت کنند. علاوهبراین، DASH میتواند بهعنوان ابزاری برای سرمایهگذاری یا روش پرداخت مورد استفاده قرار گیرد.
خرید دش برای ایرانیان
برای ایرانیانی که بهدنبال تنوعبخشیدن به سبد داراییهای دیجیتال خود هستند، دش میتواند گزینهای مناسب باشد. اما با توجه به محدودیتهایی که در زمینه تحریمها و دسترسی به برخی صرافیهای بینالمللی وجود دارد، خرید این رمزارز نیازمند دقت و آشنایی با روشهای امن و مناسب است.
چرا خرید این رمزارز برای ایرانیان جذاب است؟
- کارمزد پایین و سرعت بالا: DASH برای پرداختهای روزمره گزینهای سریعتر و مقرونبهصرفهتر از بیتکوین است.
- تمرکز بر کاربرد عملی: بسیاری از فروشگاهها در آمریکای لاتین و برخی کشورهای آسیایی از DASH بهعنوان روش پرداخت استفاده میکنند.
- امکان نگهداری امن در کیفپولهای متعدد: DASH توسط کیفپولهای شناختهشده مانند Trust Wallet، Exodus و Coinomi پشتیبانی میشود.
روشهای خرید دش برای کاربران ایرانی
با وجود محدودیتهای بینالمللی، ایرانیان هنوز هم میتوانند با رعایت نکات امنیتی، این رمزارز را تهیه و نگهداری کنند. روشهای رایج عبارتاند از:
صرافیهای داخلی:
برخی از صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی مانند نوبیتکس، اکسیر، رمزینکس یا والکس امکان خرید مستقیم دش را فراهم میکنند. در صورت عدم پشتیبانی مستقیم، میتوان ابتدا تتر (USDT) خرید و سپس از طریق صرافیهای خارجی DASH تهیه کرد.
صرافیهای خارجی بدون احراز هویت اجباری:
صرافیهایی مانند MEXC، CoinEx یا KuCoin به کاربران اجازه میدهند بدون احراز هویت (تا سقف مشخصی) خرید و فروش انجام دهند. برای استفاده از این صرافیها باید از نرمافزارهای تغییر IP استفاده شود.
بازارهای P2P (همتا به همتا):
در برخی بسترهای مانند LocalCryptos یا Telegram، کاربران ایرانی میتوانند بهصورت مستقیم از فروشندگان داخل ایران دش خریداری کنند. این روش نیاز به اعتماد و بررسی سوابق فروشنده دارد.
نکات امنیتی هنگام خرید این رمزارز
- از نگهداری رمزارز در کیفپول صرافی خودداری کرده و دارایی را به کیفپول شخصی انتقال دهید.
- از منابع نامعتبر خرید نکنید و حتماً از افراد یا بسترهایی که اعتبارسنجی شدهاند، خرید انجام دهید.
- در هنگام استفاده از صرافیهای خارجی، هرگز هویت یا موقعیت جغرافیایی واقعی خود را فاش نکنید.
چگونه کیف پول مناسب دش را انتخاب کنیم
نوع کیف پولی که برای نگهداری دش انتخاب میکنید، معمولاً به هدف استفاده و میزان دارایی شما بستگی دارد:
کیف پولهای سختافزاری یا سرد (Cold Wallets)
امنترین گزینه محسوب میشوند، زیرا اطلاعات را بهصورت آفلاین ذخیره کرده و نسخه پشتیبان تهیه میکنند. کیف پولهای سختافزاری Ledger و Trezor هر دو از ذخیرهسازی و استیک این رمزارز پشتیبانی میکنند. با این حال، این گزینهها گرانتر هستند و نیاز به یادگیری بیشتری دارند؛ بنابراین، بیشتر برای نگهداری مقادیر زیاد DASH و کاربران باتجربه توصیه میشوند.
پیشنهاد میکنیم مقاله کیف پول سخت افزاری چیست و مقاله کیف پول سرد چیست را نیز مطالعه بفرمایید.
کیف پولهای نرمافزاری (Software Wallets)
این کیف پولها رایگان و استفاده از آنها آسان است. بهصورت اپلیکیشنهای موبایل یا دسکتاپ در دسترس هستند و ممکن است حضانتی (custodial) یا غیرحضانتی (non-custodial) باشند. در کیف پول حضانتی، کلیدهای خصوصی توسط ارائهدهنده خدمات نگهداری و پشتیبانگیری میشود. در کیف پول غیرحضانتی، کلیدها در دستگاه شما ذخیره میشوند. این نوع کیف پولها برای ذخیره مقادیر کمتر دش و کاربران تازهکار مناسبتر هستند.
کیف پولهای آنلاین یا تحت وب (Web Wallets)
رایگان، در دسترس و قابل استفاده از طریق مرورگرهای وب در چند دستگاه هستند. با این حال، بهدلیل اتصال دائم به اینترنت (هات والت بودن)، از امنیت کمتری نسبت به گزینههای سختافزاری یا نرمافزاری برخوردارند. چون در این روش به پلتفرم برای مدیریت دارایی اعتماد میشود، باید از خدمات پلتفرمی استفاده کرد که سابقه قابل اطمینانی در امنیت و مدیریت داراییها داشته باشد. این نوع کیف پول بیشتر برای مقادیر کم یا کاربران باتجربه و فعال مناسب است.
Kriptomat یک راهکار امن برای ذخیرهسازی این رمزارز ارائه میدهد که امکان نگهداری و معامله این رمزارز را بدون دردسر فراهم میسازد. استفاده از Kriptomat، امنیت در سطح سازمانی و رابط کاربری آسان را در اختیار کاربران قرار میدهد. خرید، فروش و تبادل DASH با دیگر رمزارزها از طریق این پلتفرم، تنها در چند لحظه انجام میپذیرد.
جدول مقایسه انواع کیف پول مناسب برای رمزارز Dash
نوع کیف پول | نام کیف پولهای معتبر برای دش (Dash) | توضیحات اختصاصی برای دش | مزایا | معایب | مناسب برای |
---|---|---|---|---|---|
کیف پول سختافزاری (سرد) | Ledger Nano S / X، Trezor Model T | این کیف پولها از ذخیرهسازی و استیک DASH پشتیبانی میکنند. کلیدهای خصوصی بهصورت آفلاین ذخیره میشوند. | امنیت بسیار بالا، مناسب برای مقادیر زیاد، امکان استیک دش | قیمت بالا، نیاز به دانش فنی بیشتر | کاربران باتجربه و نگهداری بلندمدت |
کیف پول نرمافزاری | Dash Core Wallet (رسمی)، Exodus، Trust Wallet | Dash Core Wallet قابلیت PrivateSend و InstantSend را نیز پشتیبانی میکند. Trust Wallet و Exodus برای موبایل و دسکتاپ مناسباند. | رایگان، کاربری آسان، امکانات رسمی (در Dash Core) | امنیت پایینتر نسبت به سختافزاری، وابستگی به دستگاه و سیستمعامل | کاربران تازهکار و مقادیر کمتر |
کیف پول تحت وب | Guarda Web Wallet، MyDashWallet | این کیف پولها از طریق مرورگر در دسترساند. Guarda از قابلیتهای امنیتی پیشرفتهتری برخوردار است. | دسترسی سریع، نیاز نداشتن به نصب نرمافزار | امنیت پایینتر نسبت به کیف پول سرد، ریسک فیشینگ و حملات آنلاین | کاربران فعال و مبادلات سبک |
کیف پول در پلتفرم صرافی | Kriptomat | امکان نگهداری، خرید، فروش و تبادل دش با دیگر رمزارزها. رابط کاربری ساده، مناسب کاربران عمومی. | تجربه کاربری راحت، امنیت سازمانی، معامله فوری | کلید خصوصی در اختیار کاربر نیست، وابستگی کامل به پلتفرم | کاربران عمومی و راحتطلب |
استیک دش (Staking DASH)
استیک کردن دش (DASH) به معنای مشارکت در سازوکار اجماع و حاکمیت شبکه از طریق سیستم منحصربهفرد مسترنودها (Masternodes) است. برخلاف مدلهای سنتی اثبات سهام (PoS)، دش از مکانیزم اجماع ترکیبی استفاده میکند که در آن استخراج مبتنی بر اثبات کار (PoW) با یک لایه دوم از مسترنودها ترکیب شده است. این مسترنودها سرورهای تخصصیای هستند که خدمات پیشرفتهای مانند انتقال فوری (InstantSend)، ارسال خصوصی (PrivateSend) و رأیگیری در حاکمیت را ارائه میدهند.
برای راهاندازی یک مسترنود در شبکه دش، کاربر باید دقیقاً ۱۰۰۰ واحد DASH را بهعنوان وثیقه قفل کند. این وثیقه همچنان در اختیار مالک باقی میماند و ریسک از دست رفتن ندارد. اپراتورهای مسترنود ۴۵٪ از پاداش هر بلاک را دریافت میکنند و باقیمانده میان استخراجکنندگان و خزانه دش تقسیم میشود. بر اساس دادههای اخیر، اپراتورهای مسترنود میتوانند انتظار سود سالیانهای در حدود ۷ تا ۸ درصد داشته باشند، البته این میزان بسته به تعداد کل مسترنودهای فعال و شرایط شبکه ممکن است تغییر کند.
برای کسانی که توانایی تأمین کل ۱۰۰۰ دش را ندارند، امکان استفاده از گزینههای استیکینگ جزئی از طریق پلتفرمهایی مانند CrowdNode فراهم شده است. این سرویس به کاربران اجازه میدهد با حداقل ۰.۵ DASH در استیکینگ مشارکت کنند و سرمایه خود را با دیگران ترکیب کنند تا بهطور جمعی مسترنود ایجاد کنند. شرکتکنندگان متناسب با سهم خود پاداش دریافت میکنند و حتی میتوانند در رأیگیریهای حاکمیتی نیز نقش داشته باشند.
راهاندازی مسترنود به دانش فنی نیاز دارد، از جمله مدیریت سرور مجازی (VPS) و پیکربندی کیف پول DASH Core. با این حال، برای کسانی که بهدنبال روشی سادهتر هستند، خدمات میزبانی شخص ثالث نیز وجود دارد که جنبههای فنی را بر عهده میگیرند در حالی که کاربران همچنان کنترل کامل دارایی خود را حفظ میکنند.
در مجموع، استیک کردن دش از طریق مسترنودها روشی برای کسب درآمد غیرفعال است که در عین حال به امنیت و حاکمیت شبکه نیز کمک میکند. چه با راهاندازی مسترنود کامل و چه با مشارکت در استیکینگ جزئی، کاربران گزینههای متنوعی برای تعامل با اکوسیستم دش در اختیار دارند.
پشنهاد میکنیم مقاله استیکینگ چیست را مطالعه بفرمایید.
قیمت دش
قیمت و مارکت کپ DASH تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند ورودی و خروجی صرافیها، احساسات بازار، تحولات فنی و بنیادی، چرخه اخبار و شرایط کلی اقتصادی قرار دارد.
پیشنهاد میکنیم مقاله مارکت کپ چیست را نیز مطالعه بفرمایید.
قیمت DASH همچنین مستقیماً تحت تأثیر میزان تقاضای کاربرانی است که از این رمزارز برای تراکنش در شبکه استفاده میکنند.
مشابه بیتکوین، قیمت دش نیز در هر لحظه بر اساس مجموع خرید و فروش میلیونها شرکتکننده در سراسر جهان تعیین میشود. برای اطلاع از آخرین وضعیت قیمتی این رمزارز و اخبار آن، میتوانید از صرافیهایی مانند Kriptomat یا سرویسهای مختلف رهگیری رمزارز استفاده کنید.
همچنین اگر قصد دارید از نوسانات قیمتی دش در معاملات روزانه یا میانمدت سود بگیرید، استفاده از سیگنال ارز دیجیتال معتبر میتواند نقش مهمی در موفقیت شما ایفا کند.
سوالات متداول
آیا دش رقیب بیتکوین است؟
بله. DASH توسط ایوان دافیلد طراحی شد تا برخی از تصمیمات ساختاری بیتکوین که او با آنها موافق نبود را به شیوهای اصلاح کرده و پروتکلی قدرتمندتر ارائه دهد.
استیکینگ DASH چه زمانی راهاندازی میشود؟
استیکینگ هماکنون برای کاربران DASH که مایل به مشارکت در سیستم مسترنود هستند در دسترس است. وبسایت رسمی دش راهنمای گامبهگامی برای کاربران علاقهمند به استیک ارائه میدهد.
سخن پایانی
دش یک رمزارز شناختهشده و باسابقه است که توانسته از موانع مختلف عبور کند. این پروژه با ارائه مدل حاکمیتی منحصربهفرد، ارزش پیشنهادی متفاوتی ارائه میدهد که میتواند برای بسیاری از سرمایهگذاران جذاب باشد.
اگر به این موارد ویژگی میزبانی برنامههای غیرمتمرکز در بلاکچین دش را نیز اضافه کنیم، متوجه میشویم چرا این رمزارز در میان علاقهمندان به رمزارزها تا این حد محبوب است.